Το τρίτο στεφάνι – Κριτική θεάτρου
Η θεατρική μεταφορά του μυθιστορήματος Το Τρίτο Στεφάνι του Κώστα Ταχτσή στο Θέατρο Τέχνης Καρόλου Κουν, σε σκηνοθεσία Στάθη Λιβαθινού, είναι μία αναδρομή στην Ελλάδα του 20ού αιώνα μέσα από τη ζωή δύο γυναικών. Ξεδιπλώνονται προσωπικές και συλλογικές ιστορίες μιας ολόκληρης εποχής, εστιάζοντας σε θέματα όπως η φιλία, η θρησκεία, οι οικογενειακοί δεσμοί και –πάνω απ’ όλα– η θέση της γυναίκας στην κοινωνία.
Η ΔΙΚΗ ΜΟΥ ΜΑΤΙΑ
Μεταφερόμαστε σε έναν κόσμο γνώριμο, γεμάτο αντιφάσεις, πάθη και συγκρούσεις. Έναν κόσμο που κουβαλάει την ιστορία μιας Ελλάδας που πέρασε από πολέμους, φτώχεια, κοινωνικές αναταράξεις και προσωπικά δράματα, χωρίς όμως να χάσει ποτέ την ψυχή της. Είναι μια παράσταση με συνέπεια απέναντι στο πρωτότυπο έργο, που σέβεται το λόγο του Κώστα Ταχτσή αλλά τον μεταφέρει στη σκηνή με φρεσκάδα και δυναμισμό.
Η σκηνοθετική ματιά του Λιβαθινού είναι απόλυτα εναρμονισμένη με το πνεύμα του κειμένου. Δεν προσπαθεί να το «εκμοντερνίσει» ή να το αποδομήσει· αντιθέτως, το αναδεικνύει εστιάζοντας στα συναισθήματα και στη δράση των χαρακτήρων.
Τα σκηνικά και τα κοστούμια συμβάλλουν ουσιαστικά σε αυτή την ατμόσφαιρα. Απλά, χωρίς υπερβολές, συνθέτουν τον κόσμο του έργου με ακρίβεια και ευαισθησία.
Οι ερμηνείες είναι πολύ δυνατές. Παρόλο που πρόκειται για μια παράσταση με πολλούς χαρακτήρες, όλοι βρίσκουν τη θέση τους. Οι ηθοποιοί αποδίδουν με επιτυχία τον πόνο, την τρυφερότητα, την οργή, το χιούμορ των χαρακτήρων, χωρίς να φτάνουν στην υπερβολή.
Οι χαρακτήρες είναι πολύπλοκοι, αντιφατικοί. Θίγουν διαχρονικά ζητήματα: τη θέση της γυναίκας στην κοινωνία, τις πατριαρχικές αντιλήψεις, τη σύγκρουση ανάμεσα στην προσωπική ελευθερία και τις κοινωνικές επιταγές, τη φιλία και τη μοναξιά. Οι δύο βασικές ηρωίδες, η Εκάβη και η Νίνα, είναι δύο πρόσωπα που αντιπροσωπεύουν σχεδόν ολόκληρη τη γυναικεία εμπειρία του περασμένου αιώνα. Μέσα από τις ζωές τους, ο Ταχτσής και –στην προέκτασή του– ο Λιβαθινός, μας δείχνουν πόσο βαθιά ριζωμένες είναι οι ανισότητες, αλλά και πόσο μεγάλη είναι η δύναμη της γυναικείας αντοχής.
Η ενσωμάτωση τραγουδιών στην παράσταση λειτουργεί συμπληρωματικά. Εμφανίζεται σε λίγα, καίρια σημεία, δίνοντας το κάτι παραπάνω. Είναι ένα από τα «συν» της παράστασης: η σωστή δόση, η σωστή στιγμή.
Το έργο του Ταχτσή μιλάει για ποικίλα θέματα όπως είναι η φτώχεια αλλά και η κοινωνική άνοδος, η μικροαστική υποκρισία, η βία, η θρησκεία, οι οικογενειακοί δεσμοί.
Η θεατρική μεταφορά, με τη σειρά της, κατορθώνει να κρατήσει αυτόν τον πλούτο του πρωτότυπου έργου. Ο Λιβαθινός επιλέγει μια σχεδόν κινηματογραφική εναλλαγή σκηνών καθώς το παρελθόν μπλέκεται με το παρόν.
Το έργο, μέσα από την εξιστόρηση της ζωής των δύο γυναικών, καθρεφτίζει την ίδια την ελληνική κοινωνία — τους φόβους, τα όνειρα, τις αντιφάσεις και τις ελπίδες της.
Από τις καλύτερες παραστάσεις της φετινής σεζόν, το Τρίτο Στεφάνι δεν είναι απλώς μια αναβίωση ενός κλασικού κειμένου. Είναι μια υπενθύμιση του πόσο διαχρονικά είναι τα θέματα που μας απασχολούν ως ανθρώπους. Ένα έργο που εξακολουθεί να είναι επίκαιρο.
Πληροφορίες παράστασης
Συγγραφέας: Κώστας Ταχτσής
Διασκευή: Στρατής Πασχάλης
Σκηνοθεσία: Στάθης Λιβαθινός
Δραματουργική επεξεργασία: Στάθης Λιβαθινός με τη συμβολή των ηθοποιών της παράστασης
Στίχοι τραγουδιών: Στρατής Πασχάλης
Σκηνικά / Κοστούμια: Ελένη Μανωλοπούλου
Φωτισμοί: Αλέκος Αναστασίου
Μουσική: Μιχάλης Κωτσόγιαννης
Βοηθός Σκηνοθέτη: Ηλέκτρα Μαγγίνα
Β’ Βοηθός Σκηνοθέτη: Χριστόφορος Αντωνιάδης
Βοηθός Σκηνογράφου / Ενδυματολόγου: Έμιλυ Κουκουτσάκη
Σχεδιασμός κομμώσεων: Ιδομενέας Μιχαλοδημητράκης
Σχεδιασμός μακιγιάζ: Olga Faleichyk
Φωτογραφίες: Ελίνα Γιουνανλή
Παίζουν: Βασίλης Ανδρέου, Αντώνης Γιαννακός, Γιώργος Δάμπασης, Βασίλης Ζαφειρόπουλος, Νίκος Καρδώνης, Στάθης Κόικας, Ανδρέας Λαμπρόπουλος, Πάρης Λεόντιος, Άννα Μάγκου, Λίλλυ Μελεμέ, Πολυξένη Παπακωνσταντίνου, Ερατώ Πίσση, Μαρία Σαββίδου, Βιργινία Ταμπαροπούλου, Άρης Τρουπάκης
Παραγωγή: Λυκόφως / Γιώργος Λυκιαρδόπουλος
