Ταιριάζει το πένθος στην Ηλέκτρα; – Κριτική θεάτρου
Η παράσταση Ταιριάζει το πένθος στην Ηλέκτρα;, εμπνευσμένη από την τριλογία του Ευγένιου Ο’Νηλ αλλά και την Ορέστεια του Αισχύλου, μας μεταφέρει στο μέλλον όπου οι πρωταγωνιστές βρίσκονται σε ένα reality επιβίωσης, προσπαθώντας να επιβιώσουν, να κερδίσουν, να δικαιωθούν.
Η ΔΙΚΗ ΜΟΥ ΜΑΤΙΑ
Μεταφερόμαστε σε μια μελλοντική κοινωνία όπου η ζωή γίνεται θέαμα, οι ανθρώπινες σχέσεις καταρρέουν και η ανάγκη για προβολή υπερισχύει της ενσυναίσθησης. Πρόκειται για μια παράσταση επίκαιρη και δυνατή, με εξαιρετικές ερμηνείες, επιβλητική σκηνοθεσία και ουσιαστικά ερωτήματα για τον ρόλο της τεχνολογίας και τη θέση του ανθρώπου σε έναν κόσμο που παρακολουθεί συνεχώς τις ζωές των άλλων.
Μέχρι πού μπορεί να φτάσει κανείς για να «κερδίσει»; Οι ήρωες βρίσκονται εγκλωβισμένοι όχι μόνο στο παιχνίδι που συμμετέχουν αλλά και στις ίδιες τους τις ανάγκες, τους ρόλους, τις πληγές. Η τεχνολογία δεν είναι απλώς σκηνικό στοιχείο. Είναι ο αφηγητής, ο θεατής, ο δικαστής τους. Οι γιγαντοοθόνες στη σκηνή επιβάλλουν μια αίσθηση συνεχούς παρακολούθησης, δημιουργώντας ένα κλειστοφοβικό περιβάλλον.
Η σκηνοθεσία είναι απολύτως ταιριαστή με την προσέγγιση του έργου. Ο τρόπος που συνδυάζεται η εξέλιξη της πλοκής αλλά και των χαρακτήρων με το στοιχείο της τεχνολογικής επιτήρησης είναι ισορροπημένος και καθόλου επιφανειακός. Δεν πρόκειται μόνο για ένα καυστικό σχόλιο πάνω στην επιρροή των social media στις ζωές μας· πρόκειται για μια βαθύτερη διερεύνηση της ανάγκης του ανθρώπου να αναγνωριστεί, να ακουστεί, να υπάρξει – ακόμη κι αν χρειαστεί να θυσιάσει τα πάντα.
Οι ερμηνείες είναι το δυνατό χαρτί της παράστασης. Ιδιαίτερη βαρύτητα δίνεται στη δυναμική που χτίζεται ανάμεσα στη μητέρα (Κλυταιμνήστρα) και την κόρη (Ηλέκτρα). Δύο γυναίκες απόλυτα διαφορετικές: η μία, παγιδευμένη στη φιλοδοξία και στην ανάγκη κοινωνικής αποδοχής, χάνει σιγά σιγά τον ίδιο της τον εαυτό. Η άλλη, ευάλωτη αλλά αμετακίνητη στις αξίες της, υπερασπίζεται την αγάπη, την αυτοθυσία, το δικαίωμα στο πένθος. Η σχέση τους γίνεται το κέντρο μιας μεγαλύτερης αλήθειας: πώς διαμορφώνεται ένας χαρακτήρας καταλήγοντας χωρίς ενσυναίσθηση; Πώς επιδρά η κοινωνία, η οικογένεια, η τεχνολογία στη συγκρότηση της ταυτότητάς μας;
Το έργο μού έφερε στο νου την ερώτηση που θέτει και το δελτίο τύπου της παράστασης: Στην αρχαία Ελλάδα, κύριος υπαίτιος ήταν οι θεοί και η μοίρα. Στην Αμερική του 20ού αιώνα, η πουριτανική συνείδηση. Σήμερα, ποια δύναμη εξουσιάζει τους ανθρώπους; Η απάντηση δεν είναι εύκολη. Αλλά η τεχνολογία, η εμπορευματοποίηση των συναισθημάτων, η δημόσια έκθεση, η ανάγκη να βλέπουμε και να σχολιάζουμε τις ζωές των άλλων είναι μέρος της απάντησης.
Το πένθος – αυτή η τόσο ανθρώπινη, προσωπική, ιερή διεργασία – εδώ μετατρέπεται σε θέαμα. Και η Ηλέκτρα καλείται να το βιώσει με κάμερες στραμμένες πάνω της. Είναι άραγε δυνατόν να πενθήσεις πραγματικά όταν κάθε σου κίνηση είναι εκτεθειμένη; Ή όταν η λύπη σου αξιολογείται με βάση την απήχηση που έχει στο κοινό;
Οι χαρακτήρες δεν είναι μόνο θύματα μιας κοινωνίας – είναι και θύματα των δικών τους επιλογών. Κάθε τους βήμα έχει συνέπειες. Κι όμως, δεν σταματούν. Ούτε για να ανασάνουν, ούτε για να νιώσουν.
Και έτσι η ερώτηση Ταιριάζει το πένθος στην Ηλέκτρα; έγινε κάτι πολύ περισσότερο από τίτλος. Έγινε αφορ΄μη για ακόμα περισσότερα ερωτήματα: Ταιριάζει ακόμα το πένθος στον άνθρωπο; Ή το έχουμε κι αυτό αντικαταστήσει με εικόνες, αναρτήσεις και κοινές εμπειρίες θέασης;
Πληροφορίες παράστασης
Διασκευή – Δραματουργία: Κατερίνα Μπιλάλη
Μετάφραση: Κωνσταντίνος Κυριακού – Κατερίνα Μπιλάλη
Σκηνοθεσία: Κωνσταντίνος Κυριακού
Συνεργάτης σκηνοθέτης: Λευτέρης Παπακώστας
Σκηνικά – Κοστούμια: Κατερίνα Τσακότα
VisualArtist: Άννα-Μαρία Γαλάνη
Φωτισμοί: Λέων Εσκενάζη
Μουσική επένδυση: Κωνσταντίνος Κυριακού
Video: Πάνος Ηλιόπουλος
Make-UpArtist: Οξάνα Πελιούχ
Hair Stylist: Organic Hair Spa by Athanasios
Φωτογραφίες: Φανή Τουμπουλίδου
Σχεδιασμός αφίσας – Artwork: Φωτεινή Χήτα
Προβολή & Επικοινωνία: Βάσω Σωτηρίου – We Will
Παραγωγή: «THEARTES» Α.Μ.Κ.Ε. και ΔΗΠΕΘΕ ΡΟΥΜΕΛΗΣ
Διανομή:
Βάσω Γουλιελμάκη (Κλυταιμνήστρα)
Κατερίνα Μπιλάλη (Ηλέκτρα)
Κωνσταντίνος Κυριακού (Αγαμέμνων, Άγις, Ορέστης)
Μαζί τους εμφανίζονται, με τη βοήθεια της ΑΙ τεχνολογίας, οι:
Τσάρλι Τσάπλιν, Μέριλυν Μονρόε, Έλβις Πρίσλεϋ
Συνεργάζονται οι ηθοποιοί:
Ανδρέας Κωνσταντινίδης, Αλεξία Μουστάκα, Λευτέρης Παπακώστας
