Φάουστ – Κριτική θεάτρου

Ο Φάουστ του Γκαίτε, ένα από τα σημαντικότερα έργα της γερμανικής λογοτεχνίας, ανεβαίνει στη σκηνή του Εθνικού Θεάτρου υπό τη σκηνοθετική ματιά του Άρη Μπινιάρη. Η παράσταση διαφέρει αρκετά από το πρωτότυπο κείμενο καθώς δεν επιχειρεί απλώς μια θεατρική απόδοσή του, αλλά προτείνει μια σύγχρονη ανάγνωση του μύθου, όπου ο Φάουστ παρουσιάζεται ως ένας άνθρωπος που έρχεται αντιμέτωπος με τις πιο σκοτεινές πλευρές του εαυτού του.

Η ΔΙΚΗ ΜΟΥ ΜΑΤΙΑ

Ο Εωσφόρος – πρόσωπο διττής σημασίας – δεν εμφανίζεται μονάχα ως πειρασμός ή διάβολος, αλλά ως καθρέφτης, ως ψυχαναλυτής που καθοδηγεί τον Φάουστ σε μια πορεία στο ασυνείδητο. Σ’ αυτή την εσωτερική διαδρομή, ο ήρωας αντικρίζει όσα φοβάται και όσα του έχουν επιβληθεί ως απαγορευμένα. Η παράσταση δεν επικεντρώνεται στην εξωτερική δράση, αλλά σε ένα ψυχικό ταξίδι με υπαρξιακές προεκτάσεις, όπου η σύγκρουση δεν είναι με δυνάμεις του κακού αλλά με τον ίδιο μας τον εαυτό.

Η παράσταση Φάουστ προσεγγίζει το εμβληματικό έργο του Γκαίτε με μια φρέσκια, τολμηρή ματιά. Μια ματιά που φέρνει τον ήρωα πιο κοντά στον σύγχρονο άνθρωπο, αυτόν που δυσκολεύεται να “ζήσει” επειδή δεν έχει συμφιλιωθεί με τον εαυτό του.

Ο Φάουστ στην παράσταση αυτή δεν αντιμετωπίζει μόνο τον Εωσφόρο – έρχεται πρόσωπο με πρόσωπο με τις πιο κρυφές πλευρές της ύπαρξής του. Όλα όσα θεωρεί απαγορευμένα – η απόλαυση, η σαρκική επιθυμία, ο ερωτισμός, το αίσθημα ελευθερίας – εμφανίζονται μπροστά του. Και αυτό είναι, τελικά, το πιο ουσιαστικό στοίχημα της παράστασης: η ψυχολογική εμβάθυνση του ήρωα.

Το σκηνικό και τα κουστούμια παίζουν καθοριστικό ρόλο στην εξέλιξη της πλοκής αλλά και των χαρακτήρων. Δεν περιορίζονται στο να “ντύσουν” το έργο, αλλά συμβάλλουν στο να μεταφερθούμε σε έναν σχεδόν ονειρικό κόσμο. Ο ρεαλισμός συνδυάζεται με αλληγορικά στοιχεία, δημιουργώντας ένα ενδιαφέρον οπτικοακουστικό θέαμα.

Οι ερμηνείες των ηθοποιών είναι πολύ καλές και με συνέπεια στις απαιτήσεις των ρόλων. Η σκηνοθεσία αξιοποιεί δημιουργικά τη μουσική, τον λόγο και την κίνηση. Οι χορευτικές κινήσεις ενισχύουν τη θεατρικότητα και λειτουργούν ως δίαυλος ανάμεσα στο συνειδητό και το ασυνείδητο.

Παρόλο που η παράσταση παίρνει αποστάσεις από το πρωτότυπο κείμενο του Γκαίτε, κατορθώνει να το μεταφέρει σε ένα άλλο επίπεδο, όπου η φιλοσοφική αναζήτηση μετατρέπεται σε υπαρξιακή ανάγκη.

Το Φάουστ είναι ένα έργο που ο ίδιος ο Γκαίτε χρειάστηκε μια ζωή για να το ολοκληρώσει, καθώς το πρώτο μέρος δημοσιεύτηκε το 1808 και το δεύτερο μέρος λίγο μετά τον θάνατο του συγγραφέα το 1832. Η παράσταση, όμως, το συνδέει με το σήμερα, μιλώντας για τη σύγκρουση ανάμεσα στο “θέλω” και στο “πρέπει”, στο σώμα και στο πνεύμα, στον φόβο και στη ζωή.

Πληροφορίες παράστασης

Εθνικό Θέατρο

Μετάφραση: Ιωάννης Θεοδωρακόπουλος
Διασκευή-Σκηνοθεσία: Άρης Μπινιάρης
Σύμβουλος δραματουργίας: Νεφέλη Παπαναστασοπούλου
Σκηνικά-Κοστούμια-Μάσκες: Πάρις Μέξης
Μουσική: Τζεφ Βάγγερ
Χορογραφία: Φαίδρα Νταϊόγλου
Φωτισμοί: Στέλλα Κάλτσου
Φωνητικές συνθέσεις: Μαρίσσα Μπίλη
Δραματολόγος παράστασης: Έρι Κύργια
Βοηθός σκηνοθέτη: Gelly Pedefu
Βοηθοί σκηνογράφου-ενδυματολόγου: Μαριάνθη Ράδου, Δέσποινα Μαρία Ζαχαρίου
Βοηθός φωτίστριας: Ιφιγένεια Γιαννιού

Παίζουν (με αλφαβητική σειρά): Μιχάλης Βαλάσογλου, Μπάμπης Γαλιατσάτος, Ηλέκτρα Καρτάνου, Νάντια Κατσούρα, Μάριος Κρητικόπουλος, Μαριάννα Μαθιά, Μαρία Μαντά, Ιωάννα Μαυρέα, Λένα Μποζάκη, Άρης Νινίκας, Βασίλης Παπαδόπουλος, Στέφανος Πίττας, Κωνσταντίνα Τάκαλου, Ειρήνη Τσέλλου, Αλεξάνδρα Χασάνι, Γιλμάζ Χουσμέν

Artwork & τρέιλερ: Χρήστος Συμεωνίδης