Κατά Ιωάννη – Κριτική βιβλίου
Το Κατά Ιωάννη του Σπύρου Πετρουλάκη είναι ένα μυθιστόρημα που διαδραματίζεται στην Κρήτη μεταξύ του παρόντος και των αρχών του 20ού αιώνα. Με κεντρικό άξονα τη ζωή ενός ανθρώπου που μεγαλώνει υπό απάνθρωπες συνθήκες, ο συγγραφέας ξετυλίγει μια ιστορία γεμάτη μυστικά, πόνο, βία, αλλά και στιγμές βαθιάς αγάπης. Η ιστορία δεν είναι γραμμική – το παρόν και το παρελθόν εναλλάσσονται διαρκώς, με κάθε κεφάλαιο να προσθέτει ένα ακόμα κομμάτι στο παζλ της ζωής του Ιωάννη. Μέσα από αυτό το ταξίδι, ο Πετρουλάκης μας φέρνει αντιμέτωπους με διαχρονικά ερωτήματα: πόση δύναμη κρύβει η ανθρώπινη ψυχή; Μέχρι πού μπορεί να φτάσει κανείς για να ξεφύγει από τα δεσμά του παρελθόντος; Και, τελικά, μπορεί η αγάπη να νικήσει το σκοτάδι;
Συγγραφέας: Σπύρος Πετρουλάκης
Εκδοτικός: Μίνωας
Η ΔΙΚΗ ΜΟΥ ΜΑΤΙΑ
Από τις πρώτες του σελίδες με παρέσυρε σε μια αφήγηση που άλλοτε μου προκαλούσε πόνο και αγανάκτηση, κι άλλοτε μου χάριζε ελπίδα και συγκίνηση. Το στοιχείο που με άγγιξε περισσότερο ήταν η απάνθρωπη, σχεδόν αποτρόπαιη, συμπεριφορά μιας μάνας προς το ίδιο της το παιδί. Είναι κάτι που δύσκολα αντέχεις να διαβάσεις, που σε κάνει να σταματάς και να σκέφτεσαι: πώς είναι δυνατόν;
Κι όμως, μέσα σε αυτή τη σκληρότητα, υπάρχουν και στιγμές γεμάτες φως και αγάπη. Ο συγγραφέας τοποθετεί απέναντι στην σκληρή πραγματικότητα χαρακτήρες που προσφέρουν απλόχερα αγάπη, φροντίδα και αποδοχή. Οι αντιθέσεις είναι έντονες, αλλά γι’ αυτό λειτουργούν τόσο δυνατά: γιατί μας θυμίζουν πως ακόμα και στις πιο δύσκολες στιγμές, ο άνθρωπος μπορεί να βρει στήριγμα στους άλλους, να σταθεί στα πόδια του, να θεραπευτεί μέσα από τις ανθρώπινες σχέσεις.
Η ιστορία ρέει με φυσικότητα, οι ανατροπές είναι πολλές. Κάθε τι που συμβαίνει έχει λόγο ύπαρξης και οδηγεί με ακρίβεια στην αποκάλυψη των γεγονότων του παρελθόντος. Οι χρονικές εναλλαγές – ανάμεσα στο σήμερα και την Κρήτη του 1920 – ενισχύουν την πλοκή και τη συναισθηματική εξέλιξη του ήρωα.
Αυτό που μου άρεσε ιδιαίτερα ήταν το πώς στο τέλος όλα τα κομμάτια της ιστορίας μπαίνουν στη θέση τους. Επίσης, το βιβλίο, παρά τη δύσκολη θεματολογία του, μου άφησε ένα αίσθημα αισιοδοξίας. Με έκανε να σκεφτώ πόσα μπορεί να αντέξει ένας άνθρωπος, πόσο μπορεί να παλέψει για την ελευθερία, την αποδοχή, την αγάπη.
Θα το πρότεινα όχι μόνο για την πλοκή του, αλλά και για τα ερωτήματα που θέτει. Μέχρι ποιο σημείο είμαστε διατεθειμένοι να φτάσουμε για να ξεπεράσουμε τα εμπόδια που μας θέτει η κοινωνία αλλά και ο οικογενειακός μας περίγυρος; Μπορεί κανείς να σπάσει τους κύκλους της κακοποίησης και της εγκατάλειψης; Και τελικά, ποιο είναι το τίμημα της αγάπης και της προσωπικής ελευθερίας;
Το Κατά Ιωάννη δεν είναι εύκολο ανάγνωσμα. Σε κάνει, όμως, να αναρωτηθείς, να θυμώσεις, να κλάψεις, αλλά και να πιστέψεις στο καλό. Γιατί, στο τέλος, αυτό που πραγματικά αξίζει είναι να ζήσουμε τη ζωή μας στο έπακρο, να αγαπήσουμε και να αγαπηθούμε – όσο δύσκολος κι αν είναι ο δρόμος που οδηγεί εκεί.
